cinefiel, ikke?

In een mailtje noemde iemand mij onlangs een cinefiel en ik beschouwde dat als een compliment. Maar tegelijkertijd deed zijn vraag naar filmtips mij nog maar eens beseffen dat ik toch nog niet vaak genoeg films kijk om het label van een echte cinefiel waardig te zijn. In een Knack Weekend van enkele weken geleden (ik lees de oude exemplaren af en toe die mijn vader mij doorspeelt, want hij heeft een abonnement) overliep ik de top 5 films van 2008 van enkele recensenten. Entre les murs, de film die ik in de kerstvakantie met vriendinnen ging bekijken, scoorde heel goed in die lijstjes. Ik vond het ook een erg goeie film, vooral omdat die je echt aan het nadenken zet over een aantal hete maatschappelijke hangijzers en omwille van de originaliteit (de leraar en de leerlingen acteren als zichzelf). Na de film babbelden we er nog over na in een cafeetje, want het is echt een film waarover je nog lang kan napraten, zeker in het gezelschap van mensen die in de onderwijssector werken. Het gebrek aan discipline bij de leerlingen, hun gebrek aan respect voor hun leerkrachten, voor regels, hun nonchalante houding tegenover alles en iedereen levert zeker stof voor discussie op; maar wat mij het meest aangreep was eigenlijk niet dat. Ik vond het vooral beklijvend om te zien hoe het duidelijk is dat sommige van die leerlingen totaal geen toekomst voor zich hebben om naar uit te kijken, hoe het eigenlijk van meet af aan vast lijkt te liggen dat zij de dromen van hun ouders (die uit verre landen zijn verhuisd om in West-Europa een toekomst uit te bouwen) nooit zullen kunnen waar maken, hoe zij eigenlijk vogels voor de kat zijn in het onderwijssysteem en in de maatschappij in het algemeen. Het lijkt me dan ook niet verwonderlijk dat je je met dergelijke perspectieven niet gedraagt als een Streber (zoals ik destijds wel was), dat je lak hebt aan al die (leerkrachten, geef maar toe) soms heel erg kinderachtige en weinig praktische regels of details (mooi geillustreerd in de film in de discussie over het nut van de ik weet al niet meer welke grammaticale nachtmerrie uit de franse taal). De film die door een leerkracht is gemaakt is trouwens niet geheel vrij van enige zelfspot voor het soms erg typerende gedrag van leerkrachten die soms wel bijzonder veel zelfbeklag hebben en over futuliteiten eindeloos kunnen discussieren (over de prijs van een kop koffie bijvoorbeeld). De film bewaart een delicaat evenwicht in het portretteren van de leerkrachten en de allochtonen leerlingen met aandacht voor de kwaliteiten en gebreken van beide groepen. Petje af voor alle leerkrachten die er dag in dag uit het beste proberen van te maken in deze scholen, niet alleen in Parijs, maar ook in Mechelen, Antwerpen, Anderlecht, en andere multiculturele buurten; maar toch gaat na het bekijken van deze film mijn hart in de eerste plaats naar die zogenaamde 'moeilijke leerlingen', die elke dag opnieuw een overlevingsstrijd moet leveren in hun relaties met de harde woorden (en vuisten) van andere jongeren, met de soms totaal onbegrijpelijke gewoontes, regels en taal van andere culturen, met de misschien aanlokkelijke criminaliteit, met de torenhoge verwachtingen van hun ouders, met zichzelf als pubers. Wat zou het mooi zijn als er een sequel van entre les murs kwam binnen 10 jaar waarin kon worden getoond dat de leerlingen stuk voor stuk goed zijn terecht gekomen.
Andere film die ik graag had gezien in 2008: Waltz with Bashir. Iemand van jullie hem gezien?