Brieven uit Kaliningrad (5)

Ze zijn ze hier nog niet vergeten. De communistische helden, bedoel ik. Ik had het al over de naam van de stad zelf, die duidelijk verbonden is met het communistische verleden. Maar er zijn nog heel wat straatnamen en standbeelden die ook nog naar die periode verwijzen. Er is een Karel Marx straat en ook Engels heeft de zijne (in een residentiële wijk van de stad die redelijk ongeschonden zowel WOII als de Sovjettijd doorstond en dus nog heel wat oude Duitse gebouwen telt).
Kosmonauten zijn ook communistische helden. Dus is er een Kosmonaut Leonov straat.

Ik wandel hier elke dag via de Frunze straat naar de faculteit. Het toeristische stadsplan, dat duidelijk wil inspelen op Königsberg-nostalgia, vermeldt voor de belangrijkste straten ook de oude Duitse naam. Dat plan leert me dat Frunze straat vroeger "König Strasse" was. Geef toe, dat klinkt een pak aantrekkelijker dan "Frunze". Wie was die Frunze die naar goede Sovjettraditie ook een stad had die naar hem werd genoemd (zijn geboortestad het huidige Bisjkek, hoofdstad van Kyrgyzië heette een tijdlang Frunze)?
Wel, Michaïl Frunze was 1 van de Russische communisten van het eerste uur. Een bolsjevist om preciezer te zijn (die de overhand haalden op de mensjevieken). Hij had een belangrijke bijdrage in de revoluties van 1905 en 1917. Zoals wel meer communisten stierf hij in mysterieuze omstandigheden, waarin Stalin waarschijnlijk een aandeel had...

Onderweg naar de faculteit steek ik de "Pioniersstraat" (de Sovjet versie van de scouts) over om dan richting Lenin-laan te stappen.
Over Lenin gesproken, rond zijn standbeeld ontstond hier wat heibel. Je moet weten dat het centrale plein van Kaliningrad helemaal is heraangelegd n.a.v. de 750ste verjaardag van de stad, dat hier met veel poeha werd gevierd in 2005. Het plein was een beetje in verval geraakt. Maar nu is het een groots plein omringd met splinternieuwe kantoorgebouwen en winkels. Midden op het plein stond er vroeger natuurlijk een groot standbeeld van Lenin. Dat moest wijken voor de renovatie van het plein. De burgemeester van de stad beloofde de communisten die bezorgd waren over het lot van het standbeeld dat het standbeeld zou gerenoveerd worden en daarna een plek op het nieuwe plein zou krijgen. Dus Lenin verdween een tijdje. Ondertussen verrees er op het plein een gigantische Orthodoxe kathedraal. Het werd duidelijk dat er op het nieuwe plein geen plaats meer zou zijn voor Lenin. Maar daar lieten de communisten het niet bij. Zij protesteerden en eisten dat Lenin -zoals beloofd- zou terugkomen. De burgemeester kwam met een compromis. Het standbeeld zou terugkomen, maar op een andere plaats in de stad "waar het meer tot zijn recht zou komen". Dus nu siert het standbeeld van Lenin een pleintje in de buurt van het station van Kaliningrad. Iedereen tevreden. Waar het nu staat lijkt het standbeeld imposant. Als het voor de kathedraal zou gebleven zijn,zou Lenin maar verbleken in vergelijking met de afmetingen van de kerk. Om nog maar te zwijgen van het feit dat het ideologisch gezien moeilijk met elkaar te verzoenen lijkt, Lenin en de Orthodoxe Kerk, me dunkt. Enfin, Lenin kwam dus terug, maar dat is dan weer niet naar de zin van anderen. Het beeld werd al een paar keer aangepakt door vandalen, maar stond gisteren perfect schoon te glanzen in een winterzonnetje.
Meer lezen over Kaliningrad? Dit vind ik wel een leuke tekst.